HLUŚNIEM BO USNIEM.
Stosowanie napojów energetycznych w związku z szybkim tempem życia oraz szukaniem dodatkowych sił
do realizacji wyznaczonych zadań staje się bardzo powszechne. Kuszące reklamy polecają je jako środki stymulujące w sytuacji wyczerpania fizycznego i umysłowego. Coraz częściej po energetyki sięgają już bardzo młode osoby, nawet dzieci. Napoje energetycznych zawierają przede wszystkim kofeinę, która stymuluje wydzielanie hormonów pobudzających organizm - adrenaliny i noradreanliny. 96% spośród nich zawiera dużą dawkę kofeinę, której ilość w szklance napoju odpowiada dwóm kawom espresso. Obecna w napojach energetycznych guarana, również zawiera kofeinę podobną w swym działaniu do syntetycznej, jednak czas jej działania może być wydłużony.
Po takich napojach może występować tzw. syndrom kofeinowy w postaci szybkiego bicia serca, niepokoju, drżenia rąk i bólu głowy. Kofeina sprzyja zaburzeniom rytmu serca, ma negatywny wpływ na jego pracę. Napoje energetyczne są szczególnie niebezpieczne dla osób z arytmią, zespołem długiego QT i choroba wieńcową.
Działanie pobudzające przypisuje się także innymi składnikom zawartym w napojach. Coraz częściej w składzie napojów energetycznych znajdują się również substancje pobudzające pochodzenia roślinnego. Dodawane są między innymi ekstrakty z miłorzębu japońskiego, korzenia żeń-szenia czy liści koki. Przyjmowane w dużej ilości także mogą wykazywać działania niepożądane. Ekstrakt z miłorzębu japońskiego może zwiększać ryzyko krwawień u osób przyjmujących przewlekle leczenie przeciwkrzepliwe a korzeń żeń–szenia zaburzać gospodarkę węglowodanową.
Nadmierne spożycie napojów energetycznych może prowadzić do nadciśnienia, nudności i wymiotów, drgawek, wystąpienia objawów psychotycznych, jak np. halucynacje. W USA, Szwecji i Australii odnotowano przypadki zgonów z powodu niewydolności serca lub hospitalizacji z po drgawkach, które miały związek z nadmierną konsumpcją napojów energetycznych.
Co ciekawe, badania wykazały, że nastolatki, które często sięgają po te napoje, są bardziej skłonne do podejmowania ryzykownych zachowań, w tym poszukiwania mocnych wrażeń, nadużywania narkotyków i upijania się. Jak wykazało badanie Europejskiego Urzędu ds. Bezpieczeństwa Żywności - ponad 70 proc. młodych dorosłych w wieku 18-29 lat miesza napoje energetyczne z alkoholem. Z analiz wynika, że jest to praktyka znacznie bardziej ryzykowna niż picie samego alkoholu, prawdopodobnie dlatego, że ludziom trudniej wówczas zauważyć, kiedy zaczynają być pijani.
Eksperci WHO ostrzegają, że ponieważ sprzedaż napojów energetycznych rzadko jest ograniczona przez kryteria wiekowe - w przeciwieństwie do alkoholu i papierosów, a istnieją dowody, że napoje te mają negatywny wpływ na dzieci, w przyszłości ich spożycie może stanowić poważny problem zdrowia publicznego.
Na podstawie przeglądu literatury i obserwacji własnych można ocenić, że obawy dotyczące potencjalnych negatywnych skutków zdrowotnych rosnącego spożycia napojów energetycznych są w dużym stopniu uzasadnione.
