Praktyczne porady dla matek i ojców. Przeczytaj, co powinni wiedzieć rodzice o zdrowiu dziecka.

AZS stare i nowe

     Rodzice edukowani internetowo każdy wyprysk na skórze

dziecka kojarzą z alergią, bardziej "kształceni" z atopowym zapaleniem skóry (AZS).

     Niestety, lekarze zbyt często utwierdzają ich w tych przypuszczeniach. Badania ankietowe przeprowadzone wśród pediatrów przez firmę Nepentes w 2017 roku wykazały, że lekarze zadeklarowali rozpoznawanie AZS u 40% dzieci. Większość opublikowanych badań wskazuje, że u najmłodszych, czyli u tych gdzie AZS występuje najczęściej, tę chorobę stwierdza się w ok.20%. Z wiekiem częstotliwość problemu maleje do 1-3%. Według ustalonych zaleceń AZS można rozpoznać, gdy spełnione są określone kryteria.

      Wytyczne brytyjskie: KONIECZNA OBECNOŚĆ ŚWIĄDU skóry oraz co najmniej 3 spośród poniższych objawów:
   - uogólniona suchość skóry w ciągu ostatnich 12 miesięcy
   - widoczne zajęcie powierzchni zgięciowycha
   - zajęcie powierzchni zgięciowych w wywiadziea
   - obecność astmy oskrzelowej lub alergicznego nieżytu nosa u choregob
   - początek objawów przed ukończeniem 2. rż.c

a u dzieci <18. mż. odpowiada mu zajęcie policzków i/lub powierzchni wyprostnych
b u dzieci <4. rż. obecność choroby atopowej u krewnych pierwszego stopnia
c nie ma zastosowania u dzieci <4. rż.

      Podstawowym warunkiem jest przewlekły ŚWIĄD, dlatego wcześniejsza nazwa świerzbiączka najlepiej określała rodzaj problemu.

     Nazwę zmieniono na AZS, gdy stwierdzono, że 80% chorujących ma przeciwciała IgG charakterystyczne dla reakcji alergicznych. Internet nadal powiela stare definicje: "Atopowe zapalenie skóry to zapalna ALERGICZNA choroba skóry..."

      "Atopowe zapalenie skóry (AZS) należy do zapalnych, ALERGICZNYCH chorób skóry i związane jest z UCZULENIEM na alergeny, czyli substancje znajdujące się w środowisku zewnętrznym."

Jednakże u co piątego z AZSem alergia jest wykluczana.

      Wykazano dotychczas, że jedynie eliminacja jaja kurzego z diety pacjentów z OBECNOŚCIĄ swoistych IgE przeciwko temu alergenowi jest korzystna. American Academy of Dermatology zaleca wykluczenie jaja kurzego z diety CHORYCH na AZS (nie z diety matki karmiącej) z POTWIERDZONĄ klinicznie alergią na jaja. W wiarygodnych badaniach nie stwierdzono innych zależności pomiędzy AZS a dietą.

      Współczesne definicje podkreślają współistnienie z ewentualnymi alergiami, ale nie wskazują alergii jako przyczynę.M. Czarnecka-Operacz i wsp. definiuja AZS: "To przewlekła, nawrotowa, zapalna choroba skóry, która MOŻE WSPÓŁISTNIEĆ (podkreślenie własne) z innymi IgE-zależnymi chorobami atopowymi, np. astmą oskrzelową, alergicznym nieżytem nosa oraz alergią pokarmową. Przyczyna choroby jest wieloczynnikowa wynika z interakcji czynników genetycznych, środowiskowych, zaburzeń układu immunologicznego z nakładającym się defektem bariery naskórkowej.

      Moim zdaniem, AZS wpisuje się w fenotyp atopowy, w którym jednym z podstawowych problemów jest defekt skóry (sucha i wrażliwa). Jednakże tak nasilony stan zapalny jak AZS nie musi występować we wspomnianym fenotypie.  

     AZS występuje w wielu odmianach, ale jest niczym więcej jak cięższym przebiegiem klinicznym suchej i wrażliwej skóry, a współistnienie chorób atopowych może jedynie wskazywać na większe ryzyko powikłań skórnych.

http://www.drpleskot.pl/porady-zdrowotne/184-sezon-na-sucha-skore

      Fakt, że astma i alergiczny nieżyt nosa mogą się rozwinąć w przyszłości nawet u 80% dzieci z AZS świadczy o SILE genetycznej predyspozycji do wszystkich tych chorób, a nie o ich kontynuacji (moim zdaniem). Podobnym mechanizmem można wytłumaczyć fakt, że największe ryzyko alergii na pokarmy dotyczy niemowląt z najcięższymi objawami AZS.

     W fenotypie atopowym atopia może ujawniać się w różnym wieku i w różny sposób i nie musi być wykrywana w badaniach. Brak swoistych IgE nie wyklucza alergii na dany pokarm. Również wyniki wskazujące na uczulenie na dany alergen nie potwierdzają klinicznie istotnej alergii na pokarm. Aby ją wykazać, konieczne jest przeprowadzenie próby prowokacji pokarmowej. Ważniejsze więc są jej objawy niż uzyskane w badaniach wyniki.

     Ewentualna alergia nie wywołuje AZS, ale nasila suchość i wrażliwość skóry, gdyż każda choroba osłabia organizm i ułatwia pojawienie się dodatkowego problemu zdrowotnego. Tak się też dzieje w przypadku przeziębienia czy ząbkowania u niemowlaka. Jedna choroba nie wyklucza drugiej, a nawet trzeciej, ale im więcej zła tym musi być gorzej. W jednym badaniu spożywanie co najmniej trzech posiłków typu fast food tygodniowo było związane z rozwojem astmy, alergicznego nieżytu nosa i spojówek oraz AZS. To złe odżywianie, ale nie alergia prowokowała dodatkowe choroby.

     Warto pamiętać, że alergia pokarmowa się zdarza. Na podstawie europejskiego badania (EUROPREVALL), którym objęta była również Polska, oszacowano, że częstość występowania „prawdziwej” alergii na jakikolwiek pokarm wynosi 3% u dorosłych i 6% u dzieci.

      Alergia może wywoływać zmiany na skórze, a tym samym nasilać zmiany w przebiegu AZS, ale nie jest jego przyczyną. W przeciwieństwie do diety wiele innych czynników ma istotniejszy wpływ na stan skóry.

      W przypadku AZS stosowanie diet hypoalergicznych zwykle jest pozbawione sensu.

 

O mnie

Marek Pleskot

Jestem pediatrą od ponad 30 lat. Przez 14 lat uczyłem studentów i specjalizujących się lekarzy w Warszawskiej Akademii Medycznej, od 22 lat prowadzę gabinet pediatryczny w Podkowie Leśnej. Wiem o co pytają rodzice i wiem czego zwykle nie zdążą wytłumaczyć inni lekarze.

Popularne porady

UŻĄDLENIA *

Użądlenie dziecka, u którego stwierdzono

ANAFILAKSJA *

Nazwa brzmi ładnie,

© 2015 pediatraodpowiada.pl. Porady dla rodziców i opiekunów dzieci